«Ο γιατρός μου έχει συστήσει να μειώσω την κατανάλωση πουρινών. Τι είναι οι πουρίνες;»
Προκειμένου να μειωθούν τα επίπεδα ουρικού οξέος στα ούρα πρέπει πρώτα να μειωθεί η κατανάλωση πουρινών. Οι πουρίνες είναι συστατικό που βρίσκεται κυρίως στις τροφές (βοδινό/χοιρινό κρέας, πουλερικά, ψάρια) που όταν μεταβολίζεται μετατρέπεται σε ουρικό οξύ. Όταν καταναλώνει κανείς τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεϊνες, εμφανίζονται υψηλότερα επίπεδα ουρικού οξέος. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο σχηματισμού νεφρικών λίθων.
«Σχηματίζω λίθους από Οξαλικό ασβέστιο. Έχοντας όμως υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος δε θα ήταν αναμενόμενο να σχηματίζω λίθους από ουρικό οξύ;»
Κάποιοι ασθενείς που έχουν υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος στα ούρα σχηματίζουν λίθους από ουρικό οξύ. Άλλοι ασθενείς με υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος στα ούρα σχηματίζουν λίθους από οξαλικό ασβέστιο. Αυτό συμβαίνει γιατί υψηλά επίπεδα ουρικού οξέος στα ούρα πυροδοτούν με τη σειρά τους την αύξηση του ασβεστίου στα ούρα, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων από οξαλικό ασβέστιο. Εάν τα επίπεδα ουρικού οξέος μειώνονται, μειώνεται η πιθανότητα σχηματισμού νέων λίθων από ουρικό οξύ και οξαλικό ασβέστιο.
«Πόση ποσότητα πρωτεϊνης επιτρέπεται να καταναλώνει κανείς;»
Οι περισσότεροι ασθενείς μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα ουρικού οξέος μόνο με τη δίαιτα. Συνίσταται αποφυγή κατανάλωσης ζωϊκών οργάνων όπως το συκώτι και ο εγκέφαλος. Η κατανάλωση κρέατος θα πρέπει να κυμαίνεται στα 170-230 gr. ημερησίως και η ποσότητα αυτή αναφέρεται σε όλες τις μορφές πρωτεϊνης (βοδινού, χοιρινού, πουλερικών, ψαριών). Σε πολλούς ασθενείς συνίσταται να περιορίσουν την πρόσληψη κόκκινου κρέατος ή να μειώσουν τα κορεσμένα λιπαρά (συνήθως για άλλους ιατρικούς λόγους), με αποτέλεσμα να καταναλώνουν υψηλότερα επίπεδα πουλερικών, χοιρινών, και ψαριών. Θα πρέπει να γίνει αντιληπτό ότι αυτές οι τροφές είναι εξίσου υψηλής περιεκτικότητας σε πρωτεϊνες.
Από πρακτικής άποψης, μπορεί κανείς να περιορίσει το μέγεθος της εκάστοτε μερίδας κρέατος, καθώς δεν μπορεί κανείς να είναι ακριβής στον τομέα αυτό. Δεν είναι απαραίτητο να γνωρίζει κανείς την πρωτεϊνική σύσταση κάθε τροφής. Τροφές πλούσιες σε πρωτεϊνες περιλαμβάνουν το βοδινό/χοιρινό κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια και τα αυγά.
«Δεν καταναλώνω μεγάλες ποσότητες πρωτεϊνών. Γιατί έχω παρολά αυτά υψηλά επίπεδα;»
Υπάρχουν ορισμένοι ασθενείς που απλά παράγουν περισσότερο ουρικό οξύ από άλλους, ανεξαρτήτως της πρόσληψης πρωτεϊνών. Σε αυτούς τους ασθενείς απαραίτητη είναι η λήψη φαρμακευτικής αγωγής (Αλλοπουρινόλης), που μειώνει τα επίπεδα ουρικού οξέος στα ούρα. Η Αλλοπουρινόλη έχει χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση ασθενών με ποδάγρα, μια επώδυνη μεταβολική νόσο που οφείλεται σε αυξημένη συγκέντρωση ουρικού οξέος.
«O ιατρός μου αναφέρει ότι έχω χαμηλό Ph ούρων και χαμηλά επίπεδα κιτρικών. Τι σημαίνει αυτό;»
To φυσιολογικό Ph ούρων είναι 6,0. Εάν το Ph των ούρων πέσει κάτω από 5,8 τότε θεωρείται χαμηλό και τα ούρα γίνονται όξινα. Όταν τα ούρα είναι όξινα, κρύσταλλοι ουρικού οξέος σχηματίζονται (το όξινο περιβάλλον ευοδώνει τον σχηματισμό κρυστάλλων) και αυτό οδηγεί στο σχηματισμό λίθων ουρικού οξέος ή μεικτών λίθων οξαλικού ασβεστίου/ουρικού οξέος.
Τα κιτρικά είναι μοριακές ενώσεις στο αίμα και στα ούρα που ενώνονται με το ασβέστιο. Όταν τα κιτρικά ενώνονται με το ασβέστιο στα ούρα, παρέχουν ασπίδα προστασίας εμποδίζοντας το ασβέστιο να συνδεθεί με τα οξαλικά και τα φωσφορικά. Η ασπίδα αυτή εμποδίζει από το σχηματισμό επιπλέον νεφρικών λίθων.
Τροφές πλούσιες σε πουρίνες:
Ακολουθεί μια λίστα τροφών με υψηλά επίπεδα πουρινών. Συνίσταται αποφυγή αυτών των τροφών. Εάν κάποια από τις αγαπημένες σας τροφές βρίσκεται σε αυτή τη λίστα, συνίσταται να περιορίσεται τη συχνότητα λήψης αυτής της τροφής καθώς και να καταναλώνεται ένα ποτήρι νερό πριν και μετά από τη λήψη αυτής της τροφής.
Μπεϊκον
Παράγωγα κρέατος
Κιμάς
Βοδινό κρέας
Γλυκάδια
Συκώτι
Νεφρά
Καρδιά
Ελάφι
Ζωμός κρέατος
Σάλτσες
Χήνα
Πέρδικα
Μπακαλάος
Αντσούγιες
Ρέγγα
Σκουμπρι
Αυγοτάραχο
Σαρδέλες
Γαρίδες
Μύδια
Ζύμη/Παράγωγα Ζύμης
Τροφές μέτριας περιεκτικότητας σε πουρίνες:
Σπαράγγια
Φασόλια, αποξηραμένα
Ψάρι
Ζαμπόν
Φακές
Μανιτάρια
Αρακάς, αποξηραμένος
Χοιρινό
Πουλερικά
Κρέας (κόκκινο)
Σπανάκι