Υπογονιμότητα

Η υπογονιμότητα επηρεάζει περίπου 1 στα 6 ζευγάρια. Η διάγνωση της υπογονιμότητας δίδεται σε ένα ζευγάρι που δεν μπορεί να συλλάβει κατά τη διάρκεια ενός έτους. Όταν το πρόβλημα έγκειται στο ανδρικό σύντροφο αναφέρεται ως ανδρική υπογονιμότητα.

Οι ανδρικοί παράγοντες υπογονιμότητας συμβάλλουν στο 30% περίπου όλων των περιπτώσεων υπογονιμότητας και η ανδρική υπογονιμότητας αντιπροσωπεύει περίπου το ένα πέμπτο όλων των περιπτώσεων υπογονιμότητας.

Τι είναι η ανδρική υπογονιμότητα;

Η ανδρική υπογονιμότητα σημαίνει αδυναμία τεκνοποίησης. Η λέξη στειρότητα χρησιμοποιείται όταν η γυναίκα-σύντροφος σε σεξουαλικά ενεργό ζευγάρι δεν έχει μείνει έγκυος μετά από 1 χρόνο χωρίς τη χρήση αντισύλληψης. Η ανδρική υπογονιμότητα απαντάται περίπου στα μισά από όλα τα άτεκνα ζευγάρια.

Η ανδρική υπογονιμότητα έχει διάφορες αιτίες:

• Ορμονικά προβλήματα
• Γενετική διαταραχή ή ελαττώματα χρωμοσωμάτων
• Προβλήματα με τους όρχεις και την παραγωγή σπέρματος
• Στυτική δυσλειτουργία ή διαταραχές στην εκσπερμάτιση
• Ορισμένοι τύποι φαρμάκων
• Τραύμα
• Καρκίνος

Οι εξετάσεις και οι θεραπείες ποικίλουν ανάλογα με την αιτία της στειρότητας.

Στις περισσότερες περιπτώσεις ανδρικής στειρότητας, είτε το σπέρμα δεν είναι σε θέση να φτάσει στο ωάριο (αποφρακτικό) είτε η ποιότητα του σπέρματος είναι κακή (μη αποφρακτική). Οι συνηθέστερες αιτίες της ανδρικής υπογονιμότητας και οι θεραπείες τους συζητούνται.

Ποια είναι τα βασικά αίτια;

Οι κύριες αιτίες της ανδρικής υπογονιμότητας είναι:

• εμπόδια στη διέλευση του σπέρματος,
• προβλήματα με το σπέρμα (όπως ο χαμηλός αριθμός σπερματοζωαρίων)
• λειτουργικά προβλήματα (όπως ανικανότητα)
• ορμονικά προβλήματα.

Εμπόδια που προκαλούν υπογονιμότητα στους άνδρες

Κατά τη διάρκεια της εκσπερμάτωσης, οι μυϊκές συσπάσεις ωθούν το σπέρμα στην ουρήθρα και έξω από το πέος. Οι αποφράξεις ή οι απουσία των ορχικών αγωγών είναι η αιτία περίπου μιας στις τρεις περιπτώσεις ανδρικής υπογονιμότητας. Οι αποφράξεις ή απουσία των ορχικών αγωγών μπορεί να οφείλονται σε βασεκτομή ή κάποιο τραυματισμό.

Προβλήματα με το σπέρμα που προκαλεί υπογονιμότητα στους άνδρες

Προβλήματα με τον αριθμό ή την ποιότητα των σπερματοζωαρίων πιστεύεται ότι οφείλονται σε γενετικούς παράγοντες. Τα προβλήματα αυτά μπορεί να είναι:

• Απουσία σπέρματος (αζωοσπερμία) – το σπέρμα δεν περιέχει σπερματοζωάρια.
• Χαμηλός αριθμός σπερματοζωαρίων (ολιγοσπερμία) – η σπέρμα δεν περιέχει επαρκή αριθμό σπερματοζωαρίων για να προκαλέσει σύλληψη.
• Ασυνήθιστο σχήμα σπερματοζωαρίων.
• Κακή κινητικότητα των σπερματοζωαρίων.

Λειτουργικά προβλήματα που προκαλούν υπογονιμότητα στους άνδρες

Λειτουργικά προβλήματα που μπορούν να προκαλέσουν ή να συμβάλουν στην ανδρική υπογονιμότητα περιλαμβάνουν:

• Ανικανότητα, δηλαδή η αδυναμία λήψης ή διατήρησης μιας στύσης επαρκούς για σεξουαλική επαφή
• Προβλήματα εκσπερμάτωσης, όπως η πρόωρη εκσπερμάτωση
• Προβλήματα στους όρχεις, που προκλήθηκαν από τραυματισμό, λοίμωξη ή χημειοθεραπεία
• Προστατεκτομή, παρενέργειες της χειρουργικής αφαίρεσης του προστάτη, συμπεριλαμβανομένης της στειρότητας, της ανικανότητας και της ακράτειας
• Ορισμένες παθήσεις, όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας και ο διαβήτης, μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στύσης και εκσπερμάτωσης

Ορμονικά προβλήματα που προκαλούν στειρότητα στους άνδρες

Τα επίπεδα αρσενικών ορμονών ρυθμίζονται από μια σειρά αδένων και των ορμονών τους. Η υπόφυση στον εγκέφαλο επηρεάζει την παραγωγή ορμονών στους όρχεις υπό την καθοδήγηση του υποθάλαμου. Μια σχετικά ασυνήθιστη αιτία της ανδρικής υπογονιμότητας είναι η αποτυχία να παρασκευαστεί αρκετή ποσότητα της ορμόνης γοναδοτροπίνης.

Πώς γίνεται η διάγνωση της ανδρικής υπογονιμότητας;

Η διερεύνηση της υποψίας για υπογονιμότητα απαιτεί εξετάσεις και για τους δυο συντρόφους. Η διάγνωση της ανδρικής υπογονιμότητας μπορεί να περιλαμβάνει:

• Φυσική εξέταση και λήψη ιατρικού ιστορικού
• ανάλυση σπέρματος – ένα δείγμα του σπέρματος διερευνάται στο εργαστήριο και ελέγχεται για ανωμαλίες και την παρουσία αντισωμάτων
• εξετάσεις αίματος, για την αξιολόγηση των επιπέδων συγκεκριμένων ορμονών
• βιοψία όρχεων
• υπερηχογραφικός έλεγχος της περιοχής, για την εξέταση των αναπαραγωγικών οργάνων, όπως ο προστάτης αδένας.

Ποια είναι η κατάλληλη θεραπεία;

Η ανδρική υπογονιμότητα αντιμετωπίζεται συχνότερα με συμβατικές μεθόδους που μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Λήψη φαρμάκων για την αύξηση της παραγωγής σπέρματος,
• Λήψη αντιβιοτικών για της θεραπεία μια λοίμωξη,
• Λήψη ορμονών για καλύτερη ορμονική ισορροπία,
• Αποφυγή μεγάλης διάρκειας καυτών ντους και χρήσης υδρομασάζ ή σάουνας,
• Επιλογή κατάλληλων εσωρούχων

Χειρουργική αντιμετώπιση

Η διάταση των φλεβών μέσα στους όρχεις λόγω κιρσοκήλης μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητα. Αυτή η κατάσταση μπορεί να αντιμετωπιστεί χειρουργικά.

Οι ορχικοί αγωγοί που μεταφέρουν σπέρμα μπορεί να αποφραχθούν, π.χ. εξαιτίας κάποιου τραυματισμού ή λόγω βασεκτομής. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η απόφραξη μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά και οι ορχικοί αγωγοί να αποκατασταθούν.

Ενδοκυτταροπλασματική έγχυση σπερματοζωαρίου

Σε ζευγάρια που η αδυναμία σύλληψης οφείλεται στον άνδρα και ειδικότερα προβλήματα του σπέρματός του, όπως χαμηλός αριθμός σπερματοζωαρίων, περιορισμένη κινητικότητα των σπερματοζωαρίων ή ανώμαλα μορφολογικά σπερματοζωάρια, συστήνεται η μέθοδος της ενδοκυτταροπλασματικής έγχυσης σπερματοζωαρίου (ICSI – Intra-Cytoplasmic Sperm Injection).

Κατά τη διαδικασία αυτή, τα ωοκύτταρα απομακρύνονται από τις ωοθήκες της γυναίκας και στο καθένα εξ αυτών εγχέεται ένα μόνο σπέρμα. Τα γονιμοποιημένα ωοκύτταρα αναπτύσσονται σε έμβρυα που μεταφέρονται στη μήτρα στο κατάλληλο χρονικό διάστημα.

Όταν όμως, ο άνδρας πάσχει από αζωοσπερμία, ένα συχνό αίτιο ανδρικής υπογονιμότητας, τότε η συλλογή του σπέρματος γίνεται με διάφορες τεχνικές.

Μια εξ αυτών είναι η μικροχειρουργική εξαγωγή σπέρματος όρχεων (TESE).

Μικροχειρουργική TESE / βιοψία όρχεως

Μικροχειρουργική εξαγωγή σπέρματος όρχεων (TESE)

Η μικροχειρουργική εξαγωγή σπέρματος όρχεων συστήνεται όταν ο άντρας έχει επαρκές επίπεδο τεστοστερόνης στα αποτελέσματα των εξετάσεων σπέρματος και παραμένει αζωοσπερμικός, παρόλο που έχει λάβει θεραπεία και τα επίπεδα τεστοστερόνης του ήταν φυσιολογικά για τουλάχιστον τέσσερις μήνες.

Ειδικότερα, πραγματοποιείται μικροχειρουργική λήψη τμήματος του όρχεως και επί αυτού γίνεται λεπτομερής εξερεύνηση για τον εντοπισμό και την απομόνωση σπερματοζωαρίων.

Με την μέθοδο TESE άνδρες που μέχρι πρόσφατα θα αναγκαζόταν να καταφύγουν σε σπέρμα δότη, σήμερα καταφέρνουν και τεκνοποιούν. Ειδικότερα, εκτιμάται ότι υπάρχει πιθανότητα εντοπισμού σπέρματος περίπου στο  70% των περιπτώσεων.

Γιατί να επιλέξω το Δρ. Πλουμίδη;

Ο Δρ. Πλουμίδης διαθέτει τεράστια εμπειρία και μεγάλη εξειδίκευση στις πλέον σύγχρονες μεθόδους αντιμετώπισης της ανδρικής υπογονιμότητας.

Ο Δρ. Πλουμίδης διαθέτει στο ιατρείο του αρτιότατες υποδομές και εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας για την πλέον ολοκληρωμένη παρακολούθηση και υποστήριξη των ασθενών του μετά από κάθε θεραπεία.