«Ο γιατρός μου συνέστησε να περιορίσω την κατανάλωση σε αλάτι. Ποιος θα πρέπει να είναι ο στόχος μου;»
Ο στόχος σας θα πρέπει να είναι η κατανάλωση λιγότερο από 2,300 – 3,300 mg αλατιού ημερησίως. Ο μέσος ασθενής με λιθίαση καταναλώνει περίπου τη διπλάσια ποσότητα (5,000 mg ημερησίως).
«Ποτέ δεν αλατίζω το φαγητό μου. Γιατί είναι τόσο υψηλά επίπεδα νατρίου;»
To να μην αλατίζει κανείς το φαγητό του αποτελεί ένα καλό ξεκίνημα. Το αλάτι όμως χρησιμοποιείται ως συντηρητικό μέσο σε όλα τα τυποποιημένα τρόφιμα στο ράφι των καταστημάτων. Πρέπει να αποκτήσει κανείς συνείδηση τι περιέχει το φαγητό που καταναλώνει. Ένα καλό παράδειγμα αποτελούν τα πράσινα φασόλια. Μισό φλυτζάνι από πράσινα φασόλια κονσέρβας περιέχει 300 mg αλατιού. Η ίδια ποσότητα φρέσκων πράσινων φασολιών περιέχει 2-3 mg νατρίου.
«Πως μπορώ να γνωρίζω πόσο αλάτι περιέχεται μέσα στις τροφές;»
Σχεδόν όλες οι τυποποιημένες τροφές φέρουν ετικέτες που αναγράφουν τα συστατικά που περιέχουν. Πρέπει να καταλάβει κανείς ότι τα νούμερα που αναγράφονται αναφέρονται σε μερίδα σερβιρίσματος.
Ένας εύκολος τρόπος να το κατανοήσει κανείς, είναι με τις σούπες που είναι συσκευασμένες σε κονσέρβα. Συνήθως όταν τρώει κανείς μια σούπα καταναλώνει ολόκληρη την κονσέρβα. Αυτό που δε συνειδητοποιεί κανείς είναι ότι στην ετικέτα αναγράφεται πως η κονσέρβα περιέχει δύο γεύματα. Ολόκληρη η κονσέρβα περιέχει 2,000 mg νατρίου, το οποίο αντιστοιχεί σε πάνω από τη μισή ημερήσια επιτρεπόμενη ποσότητα πρόσληψης αλατιού. Αν επιλέξετε να καταναλώσετε ολόκληρη τη σούπα θα πρέπει να προσέξετε την πρόσληψη αλατιού για την υπόλοιπη ημέρα.
Καλό είναι να διαβάζετε τις ετικέτες των προϊόντων.
«Τι σχέση έχει το νάτριο με το σχηματισμό νεφρικών λίθων;»
Τα νεφρά πρέπει να αποβάλλουν το νάτριο που προσλαμβάνουμε από τον οργανισμό. Όταν τα νεφρά απεκκρίνουν νάτριο, απεκκρίνουν και ασβέστιο. Έτσι όσο περισσότερο αλάτι τρώμε, τόσο περισσότερο ασβέστιο θα χάνουμε με τα ούρα. Τα υψηλότερα επίπεδα ασβεστίου στα ούρα, αυξάνουν τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων. Αν περιορίσει κανείς το αλάτι, θα μειώσει την απώλεια ασβεστίου στα ούρα και θα αποτρέψει το σχηματισμό νέων λίθων.
«Ο γιατρός συνέστησε να περιορίσω την πρόσληψη αλατιού, γιατί λαμβάνω φαρμακευτική αγωγή. Τι σχέση έχει το αλάτι με τη φαρμακευτική αγωγή;»
To νάτριο εμποδίζει τη δράση των φαρμάκων.
Κάποιοι από τους ασθενείς έχουν υψηλά επίπεδα ασβεστίου στα ούρα και λαμβάνουν αγωγή με θειαζίδες προκειμένου να διατηρήσουν το ασβέστιο στα οστά, όπου και ανήκει. Εάν οι ασθενείς αυτοί συνεχίσουν να καταναλώνουν υψηλές ποσότητες νατρίου, τα φάρμακα που λαμβάνουν θα είναι λιγότερο αποτελεσματικά.
«Πώς μπορώ να κάνω το φαγητό μου πιο γευστικό, χωρίς την προσθήκη αλατιού;»
Χρειάζεται λίγη προσαρμογή στην αρχή. Ξεκινήστε δοκιμάζοντας διαφορετικά φρέσκα βότανα και μπαχαρικά στο φαγητό. Σταδιακά θα εξοικειωθείτε με την κατανάλωση λιγότερου αλατιού. Οι άνθρωποι που έχουν περιορίσει την κατανάλωση αλατιού, αντιλαμβάνονται μετά από λίγο ότι δεν απολαμβάνουν το φαγητό που έχει πολύ αλάτι.
ΧΡΗΣΙΜEΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
- Η ημερήσια πρόσληψη αλατιού θα πρέπει να κυμαίνεται στα 2.500-3.000mg, για τη μείωση σχηματισμού νεφρικών λίθων.
- 1 κουταλάκι του γλυκού περιέχει 2.300 mg νατρίου.
- Αυξημένη πρόσληψη νατρίου συνεπάγεται αυξημένη απώλεια ασβεστίου στα ούρα.
- Οι περισσότεροι Αμερικάνοι καταναλώνουν τη διπλάσια ποσότητα αλατιού από αυτή που θα έπρεπε.
- Τα γεύματα των εστιατορίων μπορεί να περιέχουν 1.000 με 5.000 mg νατρίου ανά γεύμα.
Χρήσιμες Συμβουλές:
Σε γεύματα εκτός σπιτιού:
- Eπιλέξτε εστιατόρια όπου το φαγητό ετοιμάζεται κατά παραγγελία.
- Ζητείστε το φαγητό σας να ετοιμαστεί, χωρίς επιπλέον αλάτι.
- Εάν σερβίρεται εισαγωγικό πιάτο με ψωμί που συνοδεύεται από επικάλυψη ή σάλτσα, πιθανότατα να υπάρχει αρκετό αλάτι σε αυτά. Καλό θα ήταν να τα αφαιρείται πριν την κατανάλωση.
- Αποφύγετε τη χρήση αλατιέρας και τις υψηλής περιεκτικότητας σε αλάτι σάλτσες και γαρνιτούρες (πίκλες, ελιές, μουστάρδα, κέτσαπ κ.α.)
- Χρησιμοποιείστε λεμόνι ή ωμό λάδι και ξύδι στις σαλάτες.
- Ζητείστε οι σάλτσες να σερβίρονται χωριστά από τις σαλάτες.
- Φρέσκα ή κονσερβοποιημένα φρούτα μπορούν να καταναλωθούν ως ορεκτικό, σαλάτα ή γλυκό.
- Εάν σας σερβίρεται πίτα φρούτων, μπορείτε να μειώσετε το νάτριο και τα λιπαρά καταναλώνοντας μόνο τη γέμιση και αφήνοντας την κρούστα.
- Εάν τρώτε συχνά έξω τη μια εβδομάδα, προσπαθήστε να αναπληρώσετε την επομένη εβδομάδα ακολουθώντας ένα πιο υγιεινό τρόπο ζωής.
Εναλλακτικές ιδέες για καρυκεύματα που θα ενισχύσουν τη γεύση του φαγητού.
- Σε κονσερβοποιημένες συσκευασίες σολομού ή τόνου αποστραγγίστε τη συσκευασία για να αφαιρέσετε περιττά λάδια και αλμυρά πρόσθετα. Κατόπιν προσθέστε νερό και ξεπλύνετε.
- Ζεματίστε σπόρους, ξηρούς καρπούς και καρυκεύματα σε ζεστό τηγάνι ή ένα ταψί στους 400 βαθμούς για να αναδείξετε τη γεύση τους.
- Το ψήσιμο των λαχανικών σε ζεστό φούρνο θα ενισχύσει σημαντικά τη γεύση τους.
- Τρίψτε σκόρδο, τσίλι και φρέσκα μυρωδικά για να αναδείξετε τη μυρωδιά τους.
- Χρησιμοποιείστε ξύσμα εσπεριδοειδών. To ξύσμα της φλούδας που διατηρεί όλη τη γεύση.
- Χρησιμοποιείστε ξύσμα από τζίντζερ ή φρέσκο χρένο.
- Χρησιμοποιείστε φρέσκα μυρωδικά και βότανα αντί για αποξηραμένα, εφόσον είναι δυνατόν. Τεμαχίστε τα τη τελευταία στιγμή, ώστε να έχουν μια πιο ζωντανή, φρέσκια γεύση.
- Προσθέστε αποξηραμένα βοτάνα, όπως θυμάρι, δενδρολίβανο και ματζουράνα για μια πιο πικάντικη γεύση.
- Ραντίστε με ξύδι ή χυμό εσπεριδοειδών για πλούσια ενίσχυση της γεύσης, αλλά τη τελευταία στιγμή. Το ξύδι ταιριάζει με πράσινα λαχανικά, τα εσπεριδοειδή ταιριάζουν με φρούτα, ενώ και τα δυο ταιριάζουν με ψάρια.
- Χρησιμοποιείστε μουστάρδα χωρίς αλάτι ή ξηρή μουστάρδα. Αναδεύστε τη ξηρή μουστάρδα με νερό και δημιουργείστε ένα έντονο καρύκευμα. Μπορείτε επίσης να προμηθευτείτε μουστάρδα χωρίς αλάτι με γεύση εξίσου ισχυρή όσο αυτή που περιέχει αλάτι.
- Για μια μικρή ‘σπιρτάδα’, προσθέστε φρέσκες καυτερές πιπεριές στα πιάτα σας. Αφαιρέστε τις φλούδες και τα σπόρια, πριν τις κόψετε. Είναι γευστικές ωμές και μια πολύ μικρή ποσότητα έχει ισχυρή δράση.
- Λαχανικά και φρούτα είναι εύκολο να χρησιμοποιηθούν ως καρυκεύματα χωρίς αλάτι. Γεμίστε ένα δοχείο καρύκευσης με φρέσκα βότανα και μπαχαρικά και χρησιμοποιείστε το σε αντικατάσταση της αλατιέρας.
- Ορισμένα φρούτα και λαχανικά, όπως τα μανιτάρια, το τσίλι, οι τομάτες, τα κεράσια, τα κράνμπερις και οι σταφίδες έχουν πιο έντονη γεύση όταν είναι είναι αποξηραμένες από ότι φρέσκες. Εάν τοποθετηθούν σε νερό, μπορούν να προσφέρουν ένα φυσικό ζωμό με το οποίο μπορούν να γίνουν πολλές παρασκευές.
- Προμηθευτείτε τα καλύτερα και σε ολόκληρη μορφή μπαχαρικά, ώστε να τα κονιορτοποιήσετε στο δικό σας μύλο. Θα δείτε μεγάλη διαφορά.